Standard odpowiedzialnej gospodarki leśnej dla Polski
2 lipca opublikowany został nowy standard FSC dla Polski, który zastąpi standard z 2013 r. Nowe zasady wejdą w życie 1 października br., a okres przejściowy będzie obowiązywał do 30 września 2025 r.
Nowy Standard FSC dla Polski
Przejściowy Standard Odpowiedzialnej Gospodarki Leśnej FSC dla Polski (FSC-STD-POL-02-2024) (dalej: nowy standard FSC) został wypracowany w ramach rewizji dotychczas obowiązującego Krajowego Standardu Odpowiedzialnej Gospodarki Leśnej FSC z 2013 r. Proces rewizji trwał od 2018 r. do 2 lipca 2024 r. (data publikacji Nowego standardu FSC) i został szczegółowo opisany na dedykowanej stronie.
Przypominamy, że nadrzędną, obowiązującą wersją nowego standardu FSC jest wersja angielska, natomiast polskie tłumaczenie pełni rolę pomocniczą.
Poniżej zamieszczono podstawowe informacje o nowym standardzie FSC. Mogą być one pomocne dla zarządców lasów zainteresowanych wdrażaniem nowego standardu FSC, a także dla wszystkich innych podmiotów, organizacji i osób zainteresowanych systemem certyfikacji gospodarki leśnej FSC. Strona ta będzie na bieżąco rozbudowywana o nowe materiały i informacje.
W przypadku pytań prosimy o kontakt z Markiem Rzońcą, Koordynatorem FSC ds. Leśnictwa: m.rzonca@fsc.org, tel. +48 731 562 367.
Harmonogram
Nowy standard FSC został opublikowany 2 lipca 2024 r. Wchodzi w życie 1 października 2024 r., a okres przejściowy będzie obowiązywał do 30 września 2025 r. W okresie przejściowym obowiązywać będą oba standardy: nowy oraz dotychczasowy (z 2013 r.). Po okresie przejściowym nowy standard całkowicie zastąpi dotychczasowy standard krajowy.
Jeśli posiadacze certyfikatu wyrażą chęć kontynuacji certyfikacji, będą musieli przejść audyt według wymagań nowego standardu w trakcie trwania 12-miesięcznego okresu przejściowego. Jeśli podczas audytu zostaną wydane polecenia działań korygujących, wówczas posiadacz certyfikatu powinien je wdrożyć w wyznaczonym przez firmę certyfikującą terminie (najpóźniej 18 miesięcy od daty wejścia w życie standardu).
Jak czytać nowy standard?
Standard FSC dla Polski zachowuje następującą strukturę:
- Zasady
Obejmują dziesięć Zasad określonych przez FSC International. Mają charakter międzynarodowy i nie podlegają rewizji na poziomie krajowym ani regionalnym. Są identyczne we wszystkich standardach FSC na całym świecie. Uwaga: Jedna z Zasad (Zasada 3: Prawa ludności rdzennej) nie dotyczy Polski, została wyszarzona i zamieszczona w standardzie jedynie dla większej transparentności. - Kryteria
Kryteria definiują wymagania dla każdej Zasady. Mają charakter międzynarodowy i nie podlegają rewizji na poziomie krajowym ani regionalnym. Są identyczne we wszystkich standardach FSC na całym świecie. - Wskaźniki
Każde Kryterium zawiera jeden lub więcej uszczegóławiających je Wskaźników. Zostały one opracowane na podstawie ogólnych międzynarodowych wskaźników FSC (adaptacja do warunków Polski) bądź zaczerpnięte z dotychczasowego standardu krajowego (w ramach rewizji). Zgodność ze wskaźnikami prowadzi do spełnienia Kryteriów FSC, co z kolei prowadzi do zgodności z Zasadami FSC. Uwaga: Wskaźniki ponumerowane są wg formatu X.X.X. (gdzie pierwsza cyfra to numer Zasady, druga cyfra to numer Kryterium, trzecia cyfra numer Wskaźnika w danym Kryterium). Wskaźniki międzynarodowe, które nie dotyczą Polski, zostały wyszarzone i zamieszczone jedynie dla większej transparentności. - Załączniki
W sekcji F znajduje się jedenaście załączników do poszczególnych Zasad (Załączniki A – K). Załączniki mają charakter normatywny, należy je stosować łącznie z Zasadami, Kryteriami i Wskaźnikami. Uwaga: Jeden z załączników (Załącznik F: Ramy koncepcyjne dla planowania i monitorowania) nie dotyczy Polski, został wyszarzony i zamieszczony jedynie dla większej transparentnosci.
Uwaga ogólna: Pojęcia i terminy oznaczone w nowym standardzie FSC gwiazdką i kursywą to pojęcia i terminy, których definicje można znaleźć w Załączniku K „Słownik pojęć”.
Kogo dotyczy nowy standard?
Standard dotyczy zarządców lasów, którzy podchodzą do dobrowolnej certyfikacji FSC w Polsce. W standardzie występują dwa główne pojęcia:
Organizacja – podmiot ubiegający się o certyfikat lub posiadający certyfikat, odpowiedzialny za wdrażanie standardu krajowego. W warunkach Polski jest to np. regionalna dyrekcja Lasów Państwowych, bądź Leśny Zakład Doświadczalny.
Jednostka gospodarowania – w ramach Organizacji, obszar zarządzany zgodnie z planem gospodarowania. W warunkach Polski jest to np. nadleśnictwo, Leśny Zakład Doświadczalny.
Pełne definicje Organizacji i Jednostki gospodarowania znajdują się w Załączniku K Słownik Pojęć w nowym standardzie FSC.